Pomorze na morze, kobiety do telegrafu

Od 11 do 15 września miała miejsce druga edycja programu Pomorskiego Okręgowego Związku Żeglarskiego "Pomorze na morze", którego celem jest edukacja morska i promocja żeglarstwa wśród dzieci i młodzieży z województwa pomorskiego. Przez 5 kolejnych dni, podczas 20 krótkich rejsów po Zatoce Gdańskiej przez pokład s/y ZAWISZA CZARNY przewinęło się prawie 560 uczestników z Chojnic, Człuchowa, Sierakowic, Nowego Dworu Gdańskiego, Żukowa, Kartuz, Jastarni, Pucka, Gdyni i Gdańska, mających okazję posmakowania żeglarstwa i bezpośredniego kontaktu z morzem. Wśród nich byli także niepełnosprawni.

W trakcie przedsięwzięcia doszło też do nominacji kpt.j. Aleksandry Emche na funkcję kapitana flagowego żaglowca ZHP. Trzeba podkreślić, że całej bogatej historii obu statków noszących nazwę ZAWISZA CZARNY Ola jest pierwszą kobietą, która dostąpiła dowodzenia tym statkiem.

Rejsy w ramach programu "Pomorze na morze" rozpoczęły się wczesnym rankiem 11 września. Opiekę nad statkiem pełnili wolontariusze Centrum Wychowania Wodnego ZHP w Gdyni oraz żeglarze od lat związani z poczciwym "Zawiasem", m.in. Andrzej Kaukaz Kałamaja (dowodził jednostką przez pierwsze trzy dni), Aleksandra Emche, Piotr PanWac Nowacki, Mariusz Mucha Chmielewski, Ryszard Grzenkowski, Waldemar Fundament, Andrzej Bernat, Brunon Świątek, Wiktor Wroobel Wróblewski, Tomasz Tomala Kosiewicz, Jakub Qbush Piasecki, Aleksandra Krystowczyk i Jacek Jaśkiewicz.

Każdego dnia odbywały sie 4 rejsy, jednak nie były to zwyczajne przejażdżki z pasażerami. Uczestnikom zapewniono aktywne pływanie - mimo zmiennej pogody i niekiedy padającego deszczu wszyscy obecni na pokładzie byli angażowani do pracy podczas menewrów portowych, stawiania i zrzucania żagli i sterowania statkiem, a chętni mogli także spróbowac wejść na maszt żaglowca.

Poza rejsami, już na lądzie, większość grup zwiedzała legendarny jacht "Opty" Leonida Teligi, na którym opłynął on samotnie świat dookoła jako pierwszy Polak w historii. Jednostkę można było oglądać w Jacht Klubie Morskim Gryf w ramach projektu POZŻ realizowanego z okazji Roku Teligi. Przebieg historycznego rejsu słynnego żeglarza uczestnicy projektu mogli poznać z pokazywanego im filmu dokumentalnego.
Dla załogi opiekującej się statkiem niewątpliwą gratką były wieczorne wizyty w Contrast Cafe, gdzie dzień po dniu miały miejsce bardzo ciekawe wydarzenia muzyczne. Pierwszym z nich było niecodzienne spotkanie norweskiego chóru emerytowanych kapitanów oraz chóru Zawisza Czarny, który występem uświetnił urodziny swojego lidera Jacka Jakubowskiego. Podczas drugiego z wieczorów wystąpił kapitan Andrzej Kałamaja na czele kameralnego trio - wielbiciele jego dorobku mogli m.in. posłuchać kompozycji z najnowszej płyty Kaukaza.

Szczególnie w pamięci zapadł wszystkim sobotni poranek. Podczas spotkania na rufowym pokładzie statku, tuż po podniesieniu bandery doszło do symbolicznego wręczenia kapitańskiego kapelusza i naramienników Aleksandrze Emche, która już w sierpniu wypełniła z nawiązką wymagania kapitańskiego stażu CWM.
Pierwszy rejs pod dowództwem Pani Kapitan odbył się jeszcze w asyście schodzącego tego dnia z pokładu kpt. Andrzeja Kałamaji. Załogę stanowiły w nim harcerki 40 DH ZHR Potok z Gdyni, co sprawiło, że na statku zrobiło się jeszcze bardziej "kobieco". Kolejne 7 rejsów Ola poprowadziła już w pełni samodzielnie.

Wartym podkreślenia jest to, że podczas tych rejsów pierwszy raz w historii Zawiszy statek wyszedł w morze i wrócił do portu (przechodząc wszystkie manewry) z Rysiem Grzenkowskim - starszym mechanikiem - na pokładzie, a nie w "maszynie". Ot, Ryś najpewniej uznał, że teraz jest już tak bezpiecznie, iż na dole nie jest potrzebny.

O tym jakie wrażenie wywarły na uczestnikach akcji "Pomorze na morze" jego atrakcje przeczytać można w księdze pamiatkowej projektu. I tak np. mali żeglarze z Chojnic dopytywali się czy w przyszłym roku też będą mogli popłynąć "Zawiszą Czarnym", zaś klasa I D z Pierwszego Liceum Ogólnokształcącego w Pucku dziękowała za możliwość (ekstremalnego jak dla nich doświadczenia) wejścia na maszty "Zawiszy Czarnego".

Projekt "Pomorze na morze" zorganizowany został przy wsparciu Centrum Wychowania Morskiego ZHP w Gdyni, Starostwa Powiatowego w Człuchowie, Urzędu Miasta Jastarni, Starostwa Powiatowego w Nowym Dworze Gdańskim, Urzędu Miasta w Pucku i Urzędu Gminy w Sierakowicach.

 
W materiale wykorzystano fotografie Patrycji Spytek, Jędrzeja Szerle, Tadeusz Lademanna i Rafała Klepacza.