1 marca 2016 roku Główna Kwatera ZHP przyjęła nowelizację Regulaminu mundurowego ZHP (Uchwała nr 120/2016). Nowelizacja miała na celu przede wszystkim usunięcie błędów i niedopowiedzeń sprawiających trudności w życiu codziennym.

Poniżej zamieszczam listę aktualnych zmian:

• przywrócono pas zuchowy, jako opcję podstawową, ale nie jedyną,
• przywrócono opcję noszenia eleganckich spódnic dla instruktorek, członkiń starszyzny i wędrowniczek,
• przywrócono opcję noszenia eleganckich czółenek bez getrów dla instruktorek, członkiń starszyzny i wędrowniczek,
• przywrócono nazwany wprost szary kapelusz „Olga” dla instruktorek, członkiń starszyzny i wędrowniczek,
• rozluźniono zapis zabraniający noszenia pasa harcerskiego do bluzy wodniackiej typu „worek” – teraz wolno (pod bluzą), ale nie ma obowiązku
• dopuszczono noszenie czapek i kapeluszy zuchowych przez zuchy wodne,
• przywrócono poprzednie zasady noszenia plakietki ISGF,
• uogólniono zapis o noszeniu na rękawie plakietek innych organizacji skautowych (ICCS, ICCG, DESMOS itp.),
• dodano odznakę seniorów,
• przywrócono możliwość noszenia odznaczeń wojskowych na mundurze,
• poprawiono opis noszenia najważniejszych odznaczeń państwowych,
• doprecyzowano zapisy dotyczące oznaczania funkcji sznurami,
• uogólniono opis sznura funkcyjnego drużyny,
• poprawiono wymiary chust środowiska i ujednolicono je do wymiarów chusty narodowej,
• ujęto szare krótkie spodnie damskie w opisie krótkich spodni,
• dodano odznaki kwalifikacji wodnych (na prawym rękawie, uogólnione dawne plakietki patentów),
• przywrócono Honorową Odznakę HSR.

Oprócz tego jest nieco poprawek technicznych i redakcyjnych, nie wprowadzających niczego nowego użytkownikom regulaminu, ale poprawiających definicje i zamykających potencjalne pola do nadużyć. Nowelizacja nie powinna wykluczyć żadnej z dopuszczonych dotąd kombinacji elementów munduru - raczej dopuszcza nowe, na ogół omyłkowo wcześniej pominięte.

Jednolity tekst regulaminu mundurowego jest wynikiem wdrażania Strategii ZHP – „Opcja zero”.

Wcześniej prowadzone prace

38 Zjazd ZHP nakazał opracowanie do końca 2014 r. tekstu jednolitego regulaminu mundurowego ZHP. W naszym rozumieniu, potwierdzonym przez Główną Kwaterę, regulamin ów miał zawierać:

• regulamin mundurów podstawowych z 2005 r., opracowany przez Zespół Mundurowy ZHP,
• regulamin mundurów specjalności wodnej z 2013 r., opracowany przez instruktorów specjalności wodnej (phm. Wiktor Wróblewski, hm. Piotr Nowacki przy współpracy hm. Andrzeja Sawuła),
• regulamin mundurów specjalności konnej, w momencie podejmowania przez Zjazd uchwały obowiązujący w wersji z 1997 r.,
• późniejsze aneksy do regulaminu podstawowego (sznury rad chorągwi, oznaczenie projektu SH),
• regulamin oznak i odznak,
• poprawione błędy i uzupełnione luki dotychczasowych rozwiązań.

W przypadku tego regulaminu rola Zespołu od początku miała być bardziej techniczna, niż zazwyczaj. Przy ustalaniu zakresu tego zadania z Główną Kwaterą od początku wykluczyliśmy jakiekolwiek większe zmiany dzisiejszych rozwiązań. Główna Kwatera zdecydowała także o traktowaniu tego projektu jak aktu specjalistycznego, tj. ograniczone konsultacje z pojedynczymi, wskazanymi imiennie osobami dobrze znającymi tę materię.

W lutym 2014 r. na zapytaj.zhp.pl zadaliśmy pytanie o zauważone na przestrzeni lat luki i błędy w obowiązujących regulacjach dotyczących mundurów. Wszystkie zgłoszone uwagi rozpatrzyliśmy, olbrzymią większość z nich włączyliśmy do pierwotnego projektu.

Z samych założeń zakresu zadania, odrzuciliśmy na wstępie zgłaszane uwagi dotyczące:

• przywrócenia mundurów galowych
• przywrócenia mundurów instruktorskich
• wprowadzenia osobnych krojów mundurów innych specjalności
• dopuszczenia do munduru spodni w kamuflażu

Pod wpływem zgłaszanych przez środowiska uwag Główna Kwatera wyraziła zgodę na wprowadzenie w projekcie następujących zmian merytorycznych:

• dopuszczenia oznaczania stopni harcerskich albo tylko na Krzyżu, albo tylko na pagonach, albo na oba sposoby łącznie (dotąd oznaczanie ich na pagonach było obowiązkowe)
• zróżnicowania sznurów funkcyjnych członków komendy oraz instruktorów działających w zespołach danego szczebla (dotąd członek np. komendy chorągwi nosił identyczne oznaczenie jak instruktor referatu)
• dopuszczenie noszenia chust na sposób skautowy na ubiorach polowych

Usunięte błędy i luki (regulamin podstawowy)

• określono zasady noszenia chusty narodowej
• określono sznur szefa klubu specjalnościowego
• przywrócono sznur funkcyjnego drużyny
• doprecyzowano pojęcie funkcji podstawowej pod kątem oznaczania funkcji suwakami
  przy oznaczeniach funkcji zrezygnowano z niezrozumiałego dziś pojęcia instruktora komendy, zastępując je pojęciem członka zespołu instruktorskiego
• określono zasady noszenia odznaki Nieprzetartego Szlaku („słoneczko”)
• wymieniono liczne odznaki noszone na pasku, zdefiniowane w osobnych regulaminach (OKK, OKP, HSR…)
• określono miejsce noszenia Harcerskiego Znaku Balonowego
• wyjaśniono kwestię noszenia przez zuchy pagonów w barwach gromady na naramiennikach
• doprecyzowano, kto nosi oznaki sprawności zuchowych i harcerskich
• przywrócono wywijki jako opcję
• dopuszczono noszenie pasów w kolorze czarnym przez harcerzy (dotąd nie było czego nosić do czarnych spodni)

Usunięte błędy i luki (regulamin specjalności wodnej)

• określono wzór znaczka na czapkach zuchowych („amerykankach”, „papajkach”)
• określono wzory odznak kwalifikacji specjalnościowych (rozszerzono dawne oznaczenia patentów żeglarskich)

Usunięte błędy i luki (regulamin specjalności konnej)

Z uwagi na bardzo małą liczebność specjalności konnej (ok. 7 drużyn) Główna Kwatera podjęła decyzję o wydzieleniu regulaminu mundurowego tej specjalności z regulaminu ogólnego i przyjęciu go osobną uchwałą na zasadzie wyjątku od regulaminu podstawowego dla środowisk realizujących tę specjalność. Regulamin ten musiał zostać w zasadzie napisany od nowa… co też instruktorzy specjalności zrobili. Ostatecznie po uzgodnieniach z GK w stosunku do regulaminu z 1997 r.:

• mundurem podstawowym jest zestaw: koszula mundurowa + spodnie bryczesy
• przy działaniach niezwiązanych ze specjalnością można też nosić pełny mundur podstawowy
• na zawodach dopuszcza się stosowanie mundurów wzoru kawaleryjskiego
• zmieniono wzór plakietki specjalności
• dodano osobny wzór lilijki specjalności konnej
• opisano odznakę specjalnościowych kwalifikacji instruktorskich
• opisano noszenie odznak honorowych oddziałów kawalerii II RP

Regulamin oznak i odznak

Przywrócono znane z wcześniejszych regulaminów opisy wyglądu poszczególnych oznak i odznak

Wzory elementów umundurowania

Opisano poszczególne elementy umundurowania, od koszul i bluz przez paski po guziki.

Ujednolicony regulamin mundurowy w pierwotnej wersji wszedł w życie 31 marca 2015 r. Aktualna wersja do pobrania po zmianach z 1 marca 2016 roku: uchwała wprowadzająca, regulamin.