Rozkaz Naczelnika Głównej Kwatery Męskiej L.9 z dnia 10 kwietnia 1930 r.

Harcerskie Drużyny Żeglarskie

Cel.

Celem harcerskich drużyn żeglarskich jest:

1. Wykształcenie przez metodycznie dobrane ćwiczenia morskie, żeglarskie i wodne typu harcerza-obywatela, rozumiejącego znaczenie morza i wód śródlądowych dla państwowego życia Polski, mocnego duchem w walce z żywiołem morskim zahartowanego, który z całą świadomością będzie bronił praw Polski do morza.
2. Krzewienie zamiłowania wśród młodzieży do morza, rzek i sportów wodnych, oraz informowanie jej o roli, jaką morze i arterie rzeczne odgrywają w czasie pokoju i wojny.
3. Uprawianie umiejętności pływania, gier i sportów wodnych, organizowanie większej turystyki wodnej.
4. Niesienie pomocy zagrożonym przez powodzie i burze.
5. Współpracowanie z władzami państwowymi w dziedzinie P.W. wodnego poprzez tworzenie samodzielnych oddziałów p.w. na swoim terenie (patrz P.U.W.F.i P.W. instrukcja Nr. 9).
6. Krajoznawstwo i zbieranie materjału dotyczącego stanu uspławienia rzek kanałów Polski, dla turystyki sportowej, oraz informowanie o powyższem szerszego ogółu, przez odpowiednie wydawnictwa. Zakładanie przy drużynach bibljotek z zakresu żeglarstwa i podróży morskich.
7. Współdziałanie z instytucjami mającemi na celu rozwój żeglarstwa i podróży morskich.

Organizacja.

Drużyny żeglarskie

Drużyna żeglarska jest taką samą jednostką administracyjną i organizacyjną, jak każda inna drużyna harcerska, z tą tylko różnicą, że stopnie i program pracy są dostosowane do warunków „pracy na wodzie”, zaś jej organizacja może nastąpić tylko tam, gdzie jest odpowiedni teren i warunki do ćwiczeń (jezioro, rzeka, morze itp.).
Zasadniczo drużyna żeglarska składa się z 4 zastępów po 8-miu harcerzy (7 harcerzy i 1 zastępowy) 2 przybocznych i drużynowego – razem 35 harcerzy, zamieszkałych na tym samym terenie (miasto, wieś, osada itp.).
Ze względu na bezpieczeństwo, oraz warunki słuzby, wymagającej większej sprawności fizycznej, do drużyn żeglarskich przyjmowana być może młodzież po 15 roku życia.

Poddrużyny

W miejscowościach, w których z jakichto bądź powodów nie można zorganizować 4 zastępów, organizuje się samodzielną poddrużynę, która liczyć musi co najmniej 2 zastępy (16 ludzi). Na czele podruzyny stoi przyboczny (I) i ma do pomocy zastępcę (II przyboczny).
W jednej miejscowości może być kilka poddrużyn, które podlegają „Kierownikowi miejscowemu, drużyn żeglarskich” wyznaczonemu przez K.Ch. po porozumieniu się z G.K.M.

Zastęp żeglarski

W okolicach, w których jest tylko jeden zastęp, pracę tego ostatniego należy oprzeć o drużynę „lądową”, tworząc przy niej zastęp żeglarski, który bezpośrednio podlega drużynowemu tej drużyny. Zastęp żeglarski może z czasem przekształcić się w poddrużynę, a nawet w drużynę żeglarską.

Zastęp - jest to grupa złożona z 8 harcerzy, z zastępowym na czele, która posiada jeden lub kilku obiektów pływających, zdolnych pomieścić cały zastęp jednocześnie (np. 4 kajaki dwuosobowe, 2 żaglówki na 4 ludzi, szalupa na 8 itp.).

Władze przełożone

Drużyny żeglarskie podlegają w drodze służbowej Komendantom Chorągwi, którzy powołują do życia Chorągwianych Kierowników drużyn żeglarskich przy Komendzie Chorągwi.
Kierownik – jest przełozonym wszystkich drużyn żeglarskich na terenie Chorągwi, które tworzą harcerską flotylę

Flotyle

Specjalna instrukcja ustali podział drużyn już istniejących i nowozorganizowanych na harcerskie flotyle. Flotyle podlegają w drodze służbowej (przez K.Ch.) Kierownikowi Harcerskich Drużyn Żeglarskich w GK.

Współpraca rzeczoznawców. – Drużyną, lub poddruzyna może zostać grupa harcerzy, która odpowiada wymaganiom, unormowanym wyżej (liczebność, wiek młodzieży, tabor wodny, itp.) oraz ma wyszkolonych zastępowych i instruktorów. W braku tych ostatnih należy zapewnić sobie pomoc rzeczoznawców (Związek Żeglarski, Kluby Żeglarskie i Yacht Klub Polski, oficerowie i podoficerowie marynarki wojennej i saperów (pionierów).

Drużynowi i przyboczni

Zasadniczo na czele drużyny powinien stać instruktor żeglarski, (stopień równoważny harcmistrzowi). Stopnie i wymagania kwalifikacyjne instruktorów żeglarskich, oraz sposób ich szkolenie ustali osobna instrukcja.
Jak wyżej powiedziano, w chwili obecnej należy wykorzystać wskazówki rzeczoznawców, celem wyszkolenia jaknawiększej ilości kandydatów na instruktorów, którzyby w najbliższej przyszłości mogli pokierować zupełnie samodzielnie pracą w drużynach i zastępach.

Nowopowstające drużyny

Z chwilą rozpoczęcia organizowania placówki żeglarskiej, nieleżnie od dopełnienia normalnych warunków wpisu do Z.H.P., należy o tem natychmiast powiadomić Kierownika Drużyn Żeglarskich, przy odnośnej K.Ch., który obejmuje kontrole nad nowoorganizującą się jednostką i po stwierdzeniu wykonania wyżejpodanych przepisów dla harcerskich drużyn żeglarskich, stawia wniosek do G.K.M. o nadanie tej jednostce miana harcerskiej drużyny, lub poddrużyny żeglarskiej, jednoczesnem udzieleniem pozwolenia na noszenie mundurów i oznak, przewidzianych dla harcerskich drużyny żeglarskich.

Przystanie

Zasadniczo drużyny we własnym zakresie powinny ubiegać się o zdobycie terenu na pobudowanie odpowiedniej przystani i szopy na przechowanie sprzętu wodnego. O ile w danym środowisku istnieje parę drużyn muszą one skoordynować swą działalność na jednej przystani. Dużą pomocą w tej kwesti mogą służyć miejscowe kluby i stowarzyszenia wioślarskie, żeglarskie.

Pływanie

Drużyny powinny znaleźć odpowiedni teren do nauki pływania i zwrócić na tę gałęź sportu specjalną uwagę (instrukcja odpowiednia w opracowaniu).

Umundurowanie

Umundurowanie drużyn żeglarskich

Drużyny i poddrużyny żeglarskie noszą granatowe bluzy, takież spodnie krótkie do kolan (spodnie długie wolno drużynom nosić za sepecjalnem zezwoleniem Naczelnika G.K.M.).
Bluzy kroju marynarskiego z kołnierzem niebieskim, obszytym trzema białemi taśmami.
Nakrycie głowy – granatowy beret z lilijką na kotwicy.
Drużynowi (bez stopni instruktorskich żeglarskich) oraz pierwszy i drugi przyboczny, noszą granatowe dwurzędowe marynarki z sześcioma ciemnemi guzikami, z naszetemi oznakami służby.
Nakrycie głowy – czapka typu marynarskiego, z czarnym daszkiem i czarną morową wstążką, na czapce kotwica z lilijką (bez żadnych palm itp. haftów).

Strój zimowy

Kurtki granatowe lub wiatrówki jednakowe dla całej drużyny, jeśli spodnie krótkie – kolana osłonięte pończochami.

Umundurowanie zastępów żeglarskich przy drużynach lądowych

Zastępy te noszą na podstawie pozwolenia K.Ch. berety oraz oznaki takie, jak drużyny żeglarskie, oraz granatowe marynarskie kołnierze z trzema białemi taśmami na zwykłej harcerskiej koszuli, jednakowego koloru z drużyną „lądową”, do której dany zastęp ma przydział.

(–) Stanisław Sedlaczek Hm. Rp.
Naczelnik Głównej Kwatery M.

Oznaki służby w drużynach żeglarskich na lewym rękawie bluzy koloru niebieskiego (o dwa tony jaśniejsze niż bluza)
zastępowy	II przyboczny	I przyboczny (z-ca drużynowego)	drużynowy

Umundurowanie drużyn żeglarskich – rysunki
Umundurowanie drużynowego, I i II przybocznego drużyny żeglarskiej.	Umundurowanie członków drużyn żeglarskich (kolor granatowy).	Wiatrówka.	Umundurowanie członków zastępów żeglarskich przy drużynach lądowych (zielona bluza z kołnierzem marynarskim – granatowym).