Prawie każdy słyszał o odznace GOT, czyli Górskiej Odznace Turystycznej, zdobywanej poprzez zbieranie punktów za wycieczki górskie. Odznaka ta jest najpopularniejszą odznaką PTTK, bo też sama ta organizacja wywodzi się z Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Poza nią jest jednak wiele innych odznak, zaś jedną z nich jest Żeglarska Odznaka Turystyczna - ŻOT.

Odznaka ŻOT została powołana w celu popularyzowania turystyki żeglarskiej zarówno tej szuwarowo - bagiennej jak i tej morskiej i jest adresowana do wszystkich turystów w wieku powyżej dwunastu lat.

ŻOT można zdobywać poza krajem, na każdej wodzie - na której tylko można pożeglować. Niekwestionowaną zaletą ŻOT jest jej całkowita niezależność od systemu stopni żeglarskich. Znaczy to, że osoby nie zainteresowane uprawnieniami pozwalającymi na prowadzenie jachtu mogą zdobywać tą odznakę. Podobnie jak inne odznaki promuje ona przede wszystkim krajoznawstwo. Odznaka ma 6 stopni i zdobywa się je kolejno zaczynając od odznaki Popularnej. Do każdego stopnia należy uzbierać odpowiednią liczbę punktów.

Niewątpliwie, ŻOT może być wspaniałym narzędziem w warsztacie drużynowego drużyny wodnej i jego KWŻ-ta i dlatego warto się nią zainteresować. W mojej drużynie, czyli 733 MDH "Panta rhei" dzieci podeszły do sprawy z ogromnym entuzjazmem. Z resztą nie tylko dzieciom ten entuzjazm się udzielił - prawie każdy lubi być nagradzany. A ŻOT można traktować właśnie jako swoistą nagrodę za udział w rejsie.

Kto może zdobywać ŻOT?

Odznakę ŻOT może zdobywać każdy kto ukończył 12 lat, niezależnie od przynależności organizacyjnej, czyli nie ma konieczności bycia członkiem PTTK, posiadania patentu żeglarza jachtowego etc. Trzeba natomiast nabyć w oddziale PTTK Turystyczny Dzienniczek Żeglarski, w którym odnotowuje się udział w rejsach i nadaje poszczególne stopnie Odznaki.

Jak liczyć punkty do Odznaki ŻOT?

Punkty przydziela się za udział w rejsach trwających min. 24 godziny, niezależnie od pełnionej funkcji i tak:

• za przebycie 1 km pod żaglami na śródlądziu
  • z prądem 1 pkt.
  • pod prąd 3 pkt.
  • po wodach stojących 2 pkt.
• za przebycie 1 Mm pod żaglami
  • w rejsach zatokowych i zalewowych 2 pkt.
  • w rejsach morskich 1 pkt.
• względnie za 1 dzień rejsu liczy się 25 punktów

Można uzyskać punkty za transport łodzi, za płynięcie na pagajach / silniku, za zwiedzanie obiektów o dużej wartości kulturowej i za udział w imprezach żeglarskich. Po szczegóły odsyłam do Regulaminu ŻOT.

Wymogi punktowe na poszczególne stopnie odznaki.

Dla wytrwałych utworzono Odznakę "Za wytrwałość", którą uzyskuje się po uzbieraniu liczby punktów równej łącznej sumie punktów wszystkich odznak.

Zdobycie punktów potwierdzają w Turystycznym Dzienniczku Żeglarskim placówki PTTK, poczty, sklepy i wszystkie inne instytucje posiadające pieczątkę, która wciąż jest uważana za dowód wiarygodności. Uczestnikom rejsów zalewowych, zatokowych i morskich poświadczenia udziela kapitan na podstawie wpisów w dzienniku jachtowym. Jestem zdania, że w tym temacie Komisja Turystyki Żeglarskiej Zarządu Głównego PTTK, której nota bene sam jestem członkiem, nie wykazała się liberalizmem i de facto potwierdzić rejsu śródlądowego nie może po prostu kapitan jachtu. Przecież jeśli ktoś będzie chciał zdobyć Odznakę w sposób nieuczciwy to tak czy owak ją zdobędzie niezależnie od obostrzeń regulaminowych, które narzucają na turystę obowiązek biegania podczas rejsu od sklepiku do sklepiku i kolekcjonowania podpisów oraz barwnych pieczęci. Jestem zdania, że fakt wpisania rejsu do dzienniczka i podpis kapitana jest wiążący, a szczególnie w przypadku rejsów harcerskich, dlatego Referat Weryfikacyjny działający przy Pomorskiej Komisji Turystyki Żeglarskiej i Motorowodnej nie ma zastrzeżeń do tak wypełnionych dzienniczków.

Co zrobić z wypełnionym dzienniczkiem?

Gdy już uzbieramy dość punktów by otrzymać któryś stopień odznaki, dzienniczek należy dostarczyć do Referatu Weryfikacyjnego, który to prowadzi weryfikację przyznawanych odznak. Dokona on sprawdzenia wpisów w waszej książeczce i przyzna odznakę. Na tej podstawie można wykupić w PTTK odpowiednią odznakę i nosić ją dumnie np. na mundurze.

Problemem może okazać się znalezienie właśnie takiego referatu. Najłatwiejszym sposobem jest zatelefonowanie do najbliższego oddziału PTTK i uzyskanie tam potrzebnych informacji. Innym rozwiązaniem jest po prostu przesłanie książeczek do Pomorskiej KTŻiM na adres:

Krzysztof Potulski "KOKOS"
ul. Startowa 25c m. 9
80-461 Gdańsk

Dołączcie kopertę i znaczek zwrotny na priorytet, a na pewno cała operacja weryfikacji przebiegnie łatwo i szybko, bo skrzynkę pocztową mam około 10 m pod sobą.

Co z rejsami z ubiegłych lat?

Może zdarzyć się sytuacja, że dopiero teraz dowiedzieliście się o ŻOT, lub wcześniej nie znaliście żadnego miejsca weryfikacji. Bez obaw! Naprzeciw wychodzi Pomorska KTŻiM, która ze względu na swój młody wiek zweryfikuje wasze żeglarskie osiągnięcia wstecz, jednakże musicie się pospieszyć albowiem nasza komisja nie będzie wiecznie "młoda". Szybko podsumujcie osiągnięcia poszczególnych członków waszej drużyny, wypełnijcie Turystyczne Dzienniczki Żeglarskie, jako organizatora imprezy podajcie Drużynę, Hufiec (o ile nim faktycznie jest), etc. i czym prędzej wyślijcie je np. do nas, a my zrobimy całą weryfikację.

Postaram się odpowiedzieć na wszystkie pytania dotyczące ŻOT. Mam nadzieję, że zasiałem w was ziarenko ciekawości tą odznaką i lada moment moja skrzynka wypełni się dzienniczkami. Na wszelkie uwagi, propozycje i sugestie czekam pod adresem wcześniej podanym, ewentualnie poniżej podaję nr telefonu i adres poczty elektronicznej:

606 7 606 89 (tak już sprytnie go sobie ułożyłem)
potulski@wp.pl (kokosa się jeszcze nie dorobiłem)

Krzysztof Potulski "KOKOS"